
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİNİN TANIMI, KONUSU, TARİHİ GELİŞİMİ, KRİMİNOLOJİNİN
BÖLÜMLERİ, DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ, KRİMİNOLOJİ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ
§ 1. KRİMİNOLOJİNİN TANIMI...................................................................................31
I. GENEL AÇIKLAMALAR........................................................................................31
A. Suçun İncelenmesi.......................................................................................35
B. Suçla Mücadele ...........................................................................................35
II. KANAATİMİZ......................................................................................................38
§2. KRİMİNOLOJİNİN KONUSU.................................................................................39
§ 3. KRİMİNOLOJİNİN TARİHİ....................................................................................40
I. KÖKENİ ..............................................................................................................40
II. BELLİ BAŞLI KRİMİNOLOJİK TEORİLERE TOPLU BİR BAKIŞ..................................48
1. Lombroso’dan Önceki Dönem.....................................................................48
2. Lombroso Dönemi.......................................................................................52
A. Lombroso ve Pozitivist Okul ..................................................................52
a. Genel Bilgiler ...................................................................................52
b. Lombrosso’nun Hayatı.....................................................................53
c. Düşünceleri......................................................................................55
d. Ferri’nin Hayatı................................................................................57
e. Düşünceleri......................................................................................59
f. Garofalo’nun Hayatı ve Düşünceleri................................................66
g. Ferri Döneminde Suç Sosyolojisi Araştırmalarında Yönelimler .......71
aa. Sosyolojik Okul ........................................................................71
bb. Sosyalist veya İktisadi Okul......................................................72
cc. Toplumsal Çevre Okulu veya Lyon Okulu ................................73
dd. Zihinlerarası Etkileşim Okulu ...................................................74
18 İçindekiler
3. Lombroso Sonrası Dönem .......................................................................... 76
A. Ceza Hukuku Milletlerarası Birliği ......................................................... 76
B. İtalyan Üçüncü Okulu............................................................................ 81
C- Hukuk Tekniği Okulu............................................................................. 83
§ 4. KRİMİNOLOJİNİN BÖLÜMLERİ............................................................................85
I. TEORİK KRİMİNOLOJİ........................................................................................ 85
II. UYGULAYICI KRİMİNOLOJİ ................................................................................ 86
§ 5. KRİMİNOLOJİNİN DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ ...........................................95
I. GENEL AÇIKLAMALAR ....................................................................................... 95
II. KRİMİNOLOJİ-CEZA HUKUKU İLİŞKİSİ................................................................ 95
III. KRİMİNOLOJİ-SOSYOLOJİ İLİŞKİSİ...................................................................... 97
IV. KRİMİNOLOJİ-PSİKOLOJİ İLİŞKİSİ....................................................................... 98
V. KRİMİNOLOJİ-İNFAZ HUKUKU İLİŞKİSİ .............................................................. 98
VI. KRİMİNOLOJİ-KRİMİNALİSTİK İLİŞKİSİ ............................................................... 99
VII. KRİMİNOLOJİNİN DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ ......................................... 99
§ 6. KRİMİNOLOJİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ ...........................................................101
İKİNCİ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİDE ARAŞTIRMA METODLARI VE SUÇTA
SİYAH SAYILAR (KARANLIK ALAN)
§ 1. KRİMİNOLOJİDE ARAŞTIRMA METODLARI ....................................................... 105
I. GENEL AÇIKLAMALAR ..................................................................................... 105
II. ARAŞTIRMA METODLARI ................................................................................ 110
1. Genel Olarak............................................................................................. 110
2. Doküman Analizi (Belge, İçerik Analizi)..................................................... 116
3. Anket ........................................................................................................ 117
4. Gözlem...................................................................................................... 119
A. Olay Öyküleri Metodu (Olay İncelemesi Metodu, Case History) ........ 121
B. Olay Meydana Geldikçe Tespit Metodu (İzleme Metodu).................. 122
C. Hayat Öyküleri Metodu ...................................................................... 124
D. Suç Faaliyetlerine Karışarak Gözlem Metodu ..................................... 125
5. Deney ....................................................................................................... 127
6. Suç İstatistikleri......................................................................................... 128
A. Kavram................................................................................................ 128
B. Tarihçe ................................................................................................ 128
C. Suç İstatistiğinin Görevleri .................................................................. 129
D. Suç İstatistiğinin Çeşitleri.................................................................... 130
İçindekiler 19
a. Kolluk (polis) İstatistikleri ..............................................................131
aa. Polis İstatistiklerine Yapılan Eleştiriler...................................132
bb. Polis İstatistiklerinde Görülen Genel Eksikler........................132
aaa. İstatistiklerin Doğasından Kaynaklanan Eksiklikler......132
bbb. Türk Ceza Kanunu’nun Genel Hükümleri
Açısından Eksiklikler ....................................................133
ccc. Aydınlatılan Olaylar Açısından Eksiklikler....................134
ddd. Şüpheliler Açısından Eksiklikler ...................................134
b. Adalet İstatistikleri.........................................................................135
c. Cezaevi İstatistikleri.......................................................................136
aa. Resmi Suç İstatistiklerinin (Adalet ve Cezaevi) Eksik ve
Yanıltıcı Etkileri......................................................................136
d. Milletlerarası Suç İstatistikleri .......................................................138
e. Bilimsel İstatistikler .......................................................................138
§ 2. SUÇTA SİYAH SAYILAR (KARANLIK ALAN)..........................................................140
I. KAVRAM ..........................................................................................................140
II. KARANLIK ALAN ARAŞTIRMASININ TARİHİ GELİŞİMİ.......................................142
III. KARANLIK ALANI OLUŞTURAN NEDENLER.......................................................144
1. Mağdurun Etkisiyle Karanlık Alanın Oluşması ...........................................144
A. Mağdurun Suçluyu Yeterince Tanımlayamaması ................................144
B. Mağdurun Rızası..................................................................................144
C. Mağdur ile Suçlu Arasındaki İlişkiler....................................................144
D. Çeşitli Nedenlerle Mağdurun Suçu Yetkili Makamlara
Bildirmemesi .......................................................................................145
2. Mağdurun Etkisi Dışında Karanlık Alanın Oluşması ...................................146
A. Mağdursuz Suçlar ................................................................................146
B. Polisin Bilmek İstemediği Suçlar ..........................................................146
IV. KARANLIK ALANI ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ...................................................147
1. Deney (Experiment) ..................................................................................147
2. Katılarak Gözlem (Teilnehmende Beobachtung).......................................149
3. Anketler (Befragungen).............................................................................150
A. Faile Sormak Suretiyle Anket (Fail İtiraf Anketleri,
Täterbefragungen) ..............................................................................150
B. Mağdura Sormak Suretiyle Anket (Opferbefragung, “report on
victimization”) .....................................................................................151
C. Bilgi Sahibi Olana Sormak Suretiyle Anket
(Informantenbefragung) .....................................................................152
20 İçindekiler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİDE TEORİLER
§ 1. GİRİŞ................................................................................................................155
§ 2. SUÇ OLGUSUNA İLİŞKİN İLK BİLİMSEL AÇIKLAMALAR ....................................... 156
I. ANTROPOLOJİK AÇIKLAMALAR....................................................................... 156
1. Cesare Lombroso ve Suçlu İnsan Teorisi................................................... 156
A. Lombroso’nun Teorisinin Kısa Açıklaması........................................... 157
B. Lombroso’nun Görüşlerinin Eleştirisi.................................................. 158
II. İLK SOSYOLOJİK AÇIKLAMALAR....................................................................... 159
1. Coğrafya ve Harita Okulu.......................................................................... 159
2. Sosyalist Okul............................................................................................ 161
3. Toplumsal Çevre Okulu............................................................................. 162
4. Zihinlerarası Etkileşim Okulu .................................................................... 162
5. Emile Durkheim’ın Sosyolojik Okulu......................................................... 164
III. FERRİ’NİN ÇOK SAYIDA FAKTÖRLER TEORİSİ .................................................. 168
1. Ferri’nin Teorisinin Sunumu ..................................................................... 168
A. Ferri’nin Teorik Kriminolojisi............................................................... 169
B. Ferri’nin Tatbiki Kriminolojisi.............................................................. 172
a. Cezai Sorumluluğun Yeni Dayanakları .......................................... 172
b. Toplumsal Tepkinin Yeniden Düzenlenmesi ................................. 173
§ 3. BİYOLOJİK TEORİLER ........................................................................................176
I. ENDOKRİNOLOJİ VE SUÇ................................................................................. 176
1. Kriminolojide Endokrinolojik Araştırmaların Tarihi .................................. 176
A. Öncüler Dönemi.................................................................................. 176
B. Sistemleştirme Dönemi ...................................................................... 176
C. Reaksiyon (Tepki) Dönemi .................................................................. 178
2. Endokrin Tipleme...................................................................................... 179
3. Biotipleme ................................................................................................ 183
II. KALITIM İLE SUÇ ARASINDAKİ İLİŞKİLER.......................................................... 184
1. Aileler Üzerindeki Araştırmalar ................................................................ 185
A. Aileler Üzerinde Kalıtımsal Araştırmalar............................................. 185
B. Aileler Üzerinde İstatistiki Araştırmalar.............................................. 187
2. Çocuklara İlişkin İstatistikler ..................................................................... 188
3. Yetişkinlere İlişkin İstatistikler .................................................................. 189
A. Kalıtımın Kapsamı ............................................................................... 190
III. EVLATLIKLAR ÜZERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR ............................................. 191
IV. KROMOZOMLAR ÜZERİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALAR................................... 193
İçindekiler 21
V. İKİZLER ÜZERİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALAR ..................................................199
VI. GORING’İN “İNGİLİZ MAHKÛMU” VE HOOTON’UN “AMERİKAN
SUÇLUSU”........................................................................................................204
§ 4. PSİKOLOJİK TEORİLER.......................................................................................207
I. PSİKOANALİTİK KURAM...................................................................................208
1. Güçlü Bir İd’e Sahip Olma..........................................................................209
2. Güçlü Bir Süperego’ya Sahip Olma............................................................209
3. Zayıf Bir Ego’ya Sahip Olma.......................................................................209
II. GENEL KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE SUÇ .................................................................210
1. Psikopati....................................................................................................210
2. Ani ve Tepkisel Hareket Etme....................................................................211
3. Negatif Duygusallık....................................................................................212
III. ZEKÂ VE SUÇ....................................................................................................212
§ 5. SOSYOLOJİK TEORİLER .....................................................................................217
I. SOSYAL YAPI TEORİLERİ...................................................................................217
1. Sosyal Düzensizlik Teorisi (Social Disergonization Theory) .......................217
2. Miller’in İlgi Odakları Teorisi .....................................................................222
3. Ayırıcı Fırsatlar Teorisi ...............................................................................224
4. Suçlu Alt Kültürü Teorisi ............................................................................227
II. SOSYAL SÜREÇ TEORİLERİ................................................................................229
1. Sutherland’ın Ayırıcı Birleşimler Teorisi ....................................................230
2. Etkisizleştirme Teorisi (Neutralization Theory) .........................................234
3. Kontrol Teorileri ........................................................................................237
A. Giriş .....................................................................................................237
B. Sosyal Bağ Teorisi ................................................................................237
a. Bağlılık ...........................................................................................238
b. Adanmışlık .....................................................................................239
c. Faydalı İşlerle Sürekli Meşguliyet ..................................................239
d. İnanç..............................................................................................240
C. Reckless’in Koruma Teorisi..................................................................240
a. İç Koruyucular................................................................................241
b. Dış Koruyucular .............................................................................242
III. ROBERT K. MERTON’UN ANOMİ TEORİSİ........................................................243
1. Merton’un Uyum Modelleri ......................................................................245
a. Uyumluluk .....................................................................................245
b. Yenilikçilik ......................................................................................245
c. Şekilcilik .........................................................................................246
22 İçindekiler
d. Kaçma (Geri Çekilme) ................................................................... 246
e. İsyan.............................................................................................. 246
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BEDEN TİPLERİ VE SUÇ İLİŞKİSİ
§ 1. KRETSCHMER’İN GÖRÜŞLERİ............................................................................247
I. ASTENİK (LEPSOTOM-İNCE) TİPLER ................................................................ 247
II. ATLETİK TİPLER ............................................................................................... 248
III. PİKNİK TİPLER ................................................................................................. 248
§ 2. SHELDON’UN GÖRÜŞLERİ ................................................................................250
§ 3. ELEANOR VE SHELDON GLUECK’LERİN ÇALIŞMALARI........................................ 253
I. DÜŞÜNSEL HAYAT........................................................................................... 255
II. AKTİF HAYAT................................................................................................... 255
III. DUYGUSAL HAYAT .......................................................................................... 256
IV. KARARSIZ HAYAT ............................................................................................ 256
V. BEDEN YAPISI.................................................................................................. 256
BEŞİNCİ BÖLÜM
SUÇLU TÜRLERİ
§ 1. SUÇLU..............................................................................................................259
I. GENEL OLARAK ............................................................................................... 259
1. Pozitif Hukuk............................................................................................. 259
2. Kriminolojik Bakımdan.............................................................................. 260
a. Hükümden önce ........................................................................... 261
b. Hükümden sonra .......................................................................... 262
II. SUÇLULARIN TASNİFİ- TİPOLOJİ...................................................................... 262
1. Genel Bilgiler ............................................................................................ 262
2. Önceki Denemeler.................................................................................... 264
A. Gall’in Tasnifi ...................................................................................... 264
B. Despine’in Tasnifi ............................................................................... 265
C. Lombroso’nun Tasnifi ......................................................................... 265
D. Ferri’nin Tasnifi................................................................................... 266
E. Von Liszt’in Tasnifi .............................................................................. 266
F. Maxwell’in Tasnifi............................................................................... 267
G. Aschaffenburg’un Tasnifi.................................................................... 267
a. Tesadüfi suçlu (Zufallsverbrecher)................................................ 268
b. Hissi suçlu (Affektverbrecher)....................................................... 268
İçindekiler 23
c. Fırsat suçlusu (Gelegenheitsverbrecher).......................................268
d. Tasarlayan suçlu (Vorsatzverbrecher) ...........................................269
e. Mükerrir suçlu (Rückfallsverbrecher) ............................................269
f. İtiyadi suçlu (Gewohnheitsverbrecher) .........................................270
g. Mesleki suçlu (Berufsverbrecher)..................................................270
H. Gruhle’nin Tasnifi ................................................................................272
I. Stumpfl’un Tasnifi ...............................................................................272
J. Exner’in Tasnifi ....................................................................................273
a. Karakterlerine göre suçlu tipleri....................................................273
aa. Aktif durum suçlusu ..............................................................273
bb. Pasif durum suçlusu ..............................................................273
cc. Aktif tesadüfi suçlu................................................................273
dd. Pasif tesadüfi suçlu................................................................274
b. Suç sosyolojisi tipleri .....................................................................274
aa. Faaliyet tipleri........................................................................274
bb. Tehlikeli antisosyal ve rahatsız edici asosyal durum
suçları ....................................................................................274
cc. Erken veya suç işleyenler ......................................................274
dd. Mesleki suçlular.....................................................................274
c. Suç psikolojisi tipleri ......................................................................275
d. Kalıtım biyolojisi tipleri ..................................................................275
e. Suç politikası suçlu tipleri ..............................................................275
aa. Islahlarının tahmin edilip edilmemesine göre suçluların
ayırımı (Prognostische Typen)...............................................276
bb. Suç işleme nedenlerine göre suçluların ayırımı
(Ätiologische Typen)..............................................................276
f. Kanuni suçlu tipleri ........................................................................277
K. Mezger’in Tasnifi .................................................................................277
a. Durum suçlusu (Der Situationsverbrecher) ...................................277
aa. Çatışma suçlusu (Der Konfliktsverbrecher) ...........................277
bb. Gelişim Suçlusu (Der Entwicklungsverbrecher).....................278
cc. Tesadüfi suçlu (Der Gelegenheitsverbrecher).......................278
b. Karakter suçlusu (Der Charakterverbrecher).................................278
aa. Eğilim suçlusu (Der Neigungsverbrecher) .............................279
bb. Alışkanlık suçlusu (Der Hangverbrecher)...............................279
cc. Hal suçlusu (Der Zustandsverbrecher) ..................................279
3. Çağdaş Tasnifler ........................................................................................279
24 İçindekiler
A. Bio-psikolojik tasnifler ........................................................................ 279
a. Di Tullio’nun antropolojik-psikiyatrik tasnifi................................. 279
aa. Tesadüfi suçlular (Les criminels d’occasion)......................... 280
bb. Beden tipleri itibariyle suçlular (Les criminels
constitutionnels)................................................................... 280
cc. Akıl hastası suçlular (Les criminels malades mentaux) ......... 280
b. Psikanalitik eğilimli bazı tasnifler .................................................. 281
aa. Hayali ve gerçek suçluluk (Délinquance imaginative et
délinquance effective).......................................................... 281
bb. Gerçek suçluluğun çeşitli tipleri............................................ 281
aaa. Kate Friedlander’in Tipolojisi...................................... 281
bbb. Argyle’in Tipolojisi ........................................................ 281
c. Psikolojik bazı tasnifler ................................................................. 282
aa. Le Senne’nin Tasnifi.............................................................. 282
bb. Kretschmer’in Tasnifi............................................................ 283
cc. Sheldon’un Tasnifi ................................................................ 283
dd. Andersen’in Tasnifi............................................................... 283
ee. Pinatel’in Tasnifi ................................................................... 284
aaa. Tanımlanmış suçlu tipleri............................................ 284
bbb. Psikiyatrik bakımdan tanımlanmış suçlu tipleri
dışında kalan suçlular ................................................. 286
ff. R. Mucchielli’nin Tasnifi........................................................ 291
gg. Önemsiz ve süper (şiddet yanlısı) suçlu (Délinquants
banal et “super délinquant”)................................................ 291
d. Kasti veya taksirli suçlarda faillerin ayırımı ................................... 292
e. Tedavi yöntemlerine göre suçlu veya suç işleme potansiyeli
olan kişilerin tasnifi (Favard’ın Tasnifi) ......................................... 292
B. Suçluların sosyolojik bakımdan tasnifi................................................ 293
a. Lindesmith ve Dunham’ın Tasnifi.................................................. 293
b. Suçlu davranışlarına dayanan tasnifler ......................................... 293
aa. Roebuck’un Tasnifi ............................................................... 294
bb. Gibbons’un Tasnifi................................................................ 294
C. Seelig’in Tasnifi ................................................................................... 294
a. Çalışmak istemeyen mesleki suçlular (Der arbeitsscheue
Berufsverbrecher)......................................................................... 295
b. Azalmış dirençleri dolayısıyla mala karşı suç işleyenler (Der
Vermögensverbrecher aus geringer Widerstansdkraft) ............... 296
c. Saldırgan suçlular (Der Verbrecher aus Angriffssucht) ................. 297
İçindekiler 25
d. Cinsel arzularını kontrol edemediklerinden suç işleyenler
(Der Verbrecher aus sexueller Unbeherrschteheit) ......................297
e. Kriz etkisiyle suç işleyenler (Die Krisenverbrecher) .......................297
f. İlkel tepkilerle suç işleyenler (Primitivreaktive Verbrecher)..........298
g. Kanaat suçluları (Der Überzeugungsverbrecher)...........................298
h. Sosyal disiplinsizlikleri dolayısıyla suç işleyenler (Der
Verbrecher aus Mangel an Gemeinschaftsdisziplin) .....................299
i. Karma Tipler ..................................................................................300
aa. Paralel tipler..........................................................................300
bb. Değişken tipler ......................................................................301
§ 2. YIĞINLARIN ETKİSİYLE İŞLENEN SUÇLAR ...........................................................302
I. GİRİŞ................................................................................................................302
II. İLK ÇALIŞMALAR ..............................................................................................303
III. SIGHELE VE GUSTAVE LE BON’UN YIĞINLARIN ETKİLERİ HAKKINDAKİ
DÜŞÜNCELERİ..................................................................................................304
1. Sighele’nin Düşünceleri .............................................................................304
2. Gustave Le Bon’un Düşünceleri.................................................................306
A. Farklı özelliklere sahip kitleler .............................................................308
B. Benzer özelliklere sahip kitleler...........................................................308
IV. YIĞINLARIN CEZAİ SORUMLULUĞU.................................................................310
1. Sistemler ...................................................................................................310
2. 765 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Sistemi.....................................313
ALTINCI BÖLÜM
SUÇLULUĞA ETKİ EDEN NEDENLER
§ 1. SUÇLULUĞA ETKİ EDEN NEDENLER ...................................................................315
I. CİNSİYET VE SUÇLULUK İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA KADIN SUÇLULUĞU ...............315
1. Genel Olarak..............................................................................................315
2. Kadın Suçluluğu .........................................................................................320
3. Kadın Suçluluğunun Nedenleri ..................................................................321
A. Genel Açıklamalar................................................................................321
B. Fiziki ve Biyolojik Nedenler..................................................................324
C. Sosyo-Kültürel Nedenler .....................................................................325
4. Kadın Suçluluğuna İlişkin Mevzuatımızdaki Düzenlemeler........................329
A. Beden Muayenesi Yönünden ..............................................................329
B. Cezanın İnfazı Yönünden .....................................................................330
C. Hükümlünün Gebe Bir Kadın Olması ...................................................331
26 İçindekiler
D. Kadın Hükümlünün Çocuğunun Hasta Olması .................................... 331
E. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulü ........................................................ 332
II. KADINA YÖNELİK ŞİDDET ................................................................................ 333
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 333
2. Şiddetin Tanımı......................................................................................... 336
3. Şiddet Türleri ............................................................................................ 337
A. Fiziksel Şiddet ..................................................................................... 337
B. Cinsel Şiddet ....................................................................................... 338
C. Psikolojik Şiddet.................................................................................. 339
D. Ekonomik Şiddet................................................................................. 340
4. Kadına Yönelik Şiddetin Nedenleri ........................................................... 340
5. Şiddeti Önlemeye Yönelik Mevzuatımızdaki Düzenlemeler ..................... 341
III. İŞSİZLİK VE SUÇLULUK..................................................................................... 343
IV. MEVSİMLER VE SUÇLULUK ............................................................................. 348
V. İKLİM VE SUÇLULUK........................................................................................ 350
VI. IRK VE SUÇLULUK............................................................................................ 352
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 352
2. Irkçılıkla İlgili Mevzuatımızdaki Düzenlemeler.......................................... 353
VII. YAŞ VE SUÇLULUK........................................................................................... 355
1. Genel Olarak............................................................................................. 355
2. Çocuk Suçluluğu........................................................................................ 355
A. Genel Açıklamalar............................................................................... 355
B. Çocuk Suçluluğunu Önlemeye Yönelik Tedbirler ................................ 360
C. Çocuk Suçluluğuna İlişkin Mevzuatımızdaki Önemli
Düzenlemeler ..................................................................................... 361
a. Suç işleyen çocuklar hakkında ya ceza takibatı yapılmaz ya
da verilecek cezada indirime gidilir............................................... 361
b. Çocuk Koruma Kanunu’nda çocukları koruyucu ve
destekleyici tedbirler öngörülmüştür ........................................... 362
c. Çocuk suçlular yönünden zamanaşımı süreleri daha kısadır ........ 363
d. Çocuklar hakkındaki soruşturma işlemleri bizzat Cumhuriyet
Savcısı tarafından yapılır ............................................................... 364
e. Suç faili veya suç mağduru çocuğa avukat tayini zorunludur ....... 365
f. Çocuklar hakkındaki yargılamalar çocuk mahkemelerinde ve
gizli oturumda yapılır .................................................................... 365
g. Çocukların suça azmettirilmesi durumunda azmettirene
verilecek ceza artırılır.................................................................... 366
VIII. MEDENİ HAL VE SUÇLULUK ............................................................................ 366
İçindekiler 27
IX. MESLEKLER VE SUÇLULUK................................................................................369
X. EĞİTİM VE SUÇLULUK......................................................................................370
XI. DİN VE SUÇLULUK ...........................................................................................377
1. Sosyal Kontrol Kuramı ...............................................................................377
2. Fonksiyonalist Yaklaşım.............................................................................378
3. Sosyal Öğrenme Teorisi.............................................................................379
4. Rasyonel Tercih Teorisi..............................................................................379
5. Dinsel Ekolojik Teori ..................................................................................380
XII. BASIN VE SUÇLULUK........................................................................................381
1. Genel Olarak..............................................................................................381
2. Basın - Suç İlişkisi.......................................................................................382
A. Uyarma Teorisi (Die Stimulationstheorie) ...........................................382
B. Arınma Teorisi (Die Katharsistheorie) .................................................386
C. Anomi Teorisi (Anomietheorie)...........................................................388
D. Kanıksama teorisi (Die Habitualisierungstheorie) ...............................389
E. Değerlendirme ....................................................................................390
3. Basının Suça Etkisinin Önlenmesi ..............................................................392
A. Kitle haberleşme kuruluşlarının bizzat kendi kendilerini
denetleme yoluna gitmeleri ................................................................393
B. Kanunkoyucunun alacağı tedbirler......................................................395
C. Aileye ve Okula Düşen Görevler ..........................................................397
4. Sonuç.........................................................................................................399
XIII. MÜZİK VE SUÇLULUK......................................................................................400
1. Genel Açıklamalar .....................................................................................400
2. Tarihi Süreçte Müziğin İnsan Üzerindeki Etkisi..........................................402
3. Müziğin Etki Alanı......................................................................................404
4. Müziğin Tedavi Aracı Olarak Kullanılması..................................................406
5. Müziğin Suçluluğa Etkisi ............................................................................407
XIV. ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTLERİ VE SUÇLULUK......................................................409
1. Organize Suç Kavramı ve Organize Suçluluğun Tarihçesi ..........................409
2. Organize Suç ile Mafyanın Farkı ................................................................411
3. Organize Suç ile Terörizmin Farkı ..............................................................413
4. Organize Suç Örgütlerinin Genel Özellikleri ..............................................414
5. Organize Suç Örgütlerinin Ortaya Çıkış Nedenleri.....................................416
6. Organize Suç Örgütlerinin Toplum Açısından Etkileri................................418
28 İçindekiler
YEDİNCİ BÖLÜM
ÇOKLU ÖLDÜRME VE SERİ KATİLLER
§ 1. ÇOKLU ÖLDÜRME ............................................................................................419
I. TOPLU KATLİAM (MASSEN MÖRDER/ MASS MURDER/ MASSACRE) ............. 419
II. ÇILGIN CİNAYET (DÜRTÜ İLE ÖLDÜRMELER, SPREE MURDER, DER
SPREE-MORD, TUEUR À LA CHAİNE)............................................................... 426
III. SERİ CİNAYET (SERİAL MURDER, DER SERİEN-MORD, TUEUR-TUEUES À
LA CHAİNE) ..................................................................................................... 431
1. Genel Bilgiler ............................................................................................ 431
2. Seri Katillerin Tipolojileri........................................................................... 443
A. Holmes’in Tasnifi ................................................................................ 443
a. Halüsinasyon Gören, Akla Mantığa Aykırı Tepkisel
Davranışlarda Bulunan Seri Katiller .............................................. 444
b. Görev Bilinciyle Hareket Eden Seri Katiller ................................... 446
c. Zevk için İnsan Öldüren Seri Katiller ............................................. 446
d. Güç ve Kontrol Arayan Seri Katiller............................................... 447
B. Harbort’un Tasnifi............................................................................... 452
a. Cinsel Tatmin Amaçlı İnsan Öldürenler (Serien-Sexualmörder) ...... 453
b. Yağma Maksatlı Seri Katiller (Serien-Raubmörder)....................... 460
c. Aile veya Arkadaş Çevresinden İnsanları Öldüren Seri Katiller
(Serien-Beziehungsmörder).......................................................... 465
d. Görev Bilinciyle Hareket Eden Seri Katiller ................................... 472
e. Kiralık Seri Katiller (Serien-Auftragsmördern) .............................. 476
f. Karma Motifli İnsan Öldürenler (Dispositionsmörder) ................. 478
IV. SONUÇ ............................................................................................................ 478
§ 2. SERİ KATİLLER ..................................................................................................480
I. KISA AÇIKLAMA............................................................................................... 480
II. ERKEK SERİ KATİLLER ...................................................................................... 480
1. TED BUNDY (24.11.1946-24.01.1989) ...................................................... 480
2. PETER SUTCLIFFE (02.06.1946-13.11.2020).............................................. 485
3. ED GEIN (27.08.1906-26.07.1984)............................................................ 487
4. PETER KÜRTEN (26.05.1883-02.07.1931) ................................................. 491
5. ANDREI ROMANOVİCH CHIKATILO (16.10.1936-14.02.1994) .................. 493
6. RICHARD MUNOZ RAMIREZ (29.02.1960-07.06.2013) ............................. 496
7. FRITZ HAARMANN (25.10.1879-15.04.1925)............................................ 499
8. JEFFREY DAHMER (21.05.1960-28.11.1994)............................................. 501
9. HENRI DÉSIRÉ LANDRU (12.04.1869-25.02.1922) .................................... 504
III. KADIN SERİ KATİLLER ...................................................................................... 509
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 509
2. Kadın Seri Katillerin Genel Özellikleri ....................................................... 509
İçindekiler 29
3. Velma Barfıel .............................................................................................520
4. Dorothea Puente Montalva.......................................................................523
5. Aıleen Wuornos.........................................................................................529
KAYNAKÇA ................................................................................................................537
İSTATİSTİKLER............................................................................................................547
CEZA İNFAZ KURUMLARININ 31 ARALIK TARİHİ İTİBARIYLA SAYISI, KAPASİTESİ,
PERSONEL DURUMU VE NÜFUSU, 2016 - 2020......................................................547
CEZA İNFAZ KURUMU NÜFUSUNUN 31 ARALIK TARİHİ İTİBARIYLA CİNSİYET,
STATÜ VE UYRUK DAĞILIMI, 2016-2020 ................................................................548
CEZA İNFAZ KURUMUNA GİRDİĞİ ANDAKİ YAŞ GRUBUNA GÖRE YIL İÇİNDE
GİREN HÜKÜMLÜLER, 2016 – 2020 .......................................................................549
EĞİTİM DURUMUNA GÖRE YIL İÇİNDE CEZA İNFAZ KURUMUNA GİREN
HÜKÜMLÜLER, 2016-2020 ....................................................................................550
SUÇ TÜRÜ VE EĞİTİM DURUMUNA GÖRE YIL İÇİNDE (1 OCAK - 31 ARALIK)
CEZA İNFAZ KURUMUNA GİREN HÜKÜMLÜLER, 2020............................................551
DÜNYADA KASTEN ÖLDÜRME, KASTEN YARALAMA, YAĞMA VE CİNSEL
SALDIRI/CİNSEL İSTİSMAR SUÇLARININ 100.000 NÜFUSTA KİŞİ BAŞINA
DÜŞEN SUÇ ORANI ...............................................................................................553
1998-2019 YILLARI ARASINDA CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ SAYILARININ CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI......................554
SUÇ TÜRÜNE GÖRE YIL İÇİNDE (1 Ocak-31 Aralık) CEZA İNFAZ KURUMUNA
GİREN HÜKÜMLÜLER, 2019.................................................................................555
MEDENİ DURUMA GÖRE YIL İÇİNDE (1 Ocak-31 Aralık) CEZA İNFAZ
KURUMUNA GİREN HÜKÜMLÜLER, 2015-2019 ..................................................556
31.12.2000-02.10.2017 TARİHLERİ ARASINDA CEZA KURUMLARINDA
BULUNAN HÜKÜMLÜ VE TUTUKLULARIN SAYILARI ............................................557
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞLARA GÖRE DAĞILIMI ...................................558
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN CEZA İNFAZ KURUMUNA GİRERKEN BEYAN
ETMİŞ OLDUKLARI MEZUNİYET DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI............................559
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN MEDENİ DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI...........560
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN COĞRAFİ BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI................561
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMLARI (01.02.2024 tarihi itibari ile) .......562
30 İçindekiler
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMLARI ................................................. 563
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞ
GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMLARI (01.02.2024 tarihi itibari ile)......................... 564
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞ
GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMLARI ...................................................................... 565
CEZA İNFAZ KURUMLARININ KURUM STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI ................ 566
CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
KURUM STATÜLERİNE VE CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMLARI......................... 568
CİNSİYETE VE İNFAZ DURUMUNA GÖRE CEZA İNFAZ KURUMLARI
MEVCUTLARI....................................................................................................... 570
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİNİN TANIMI, KONUSU, TARİHİ GELİŞİMİ, KRİMİNOLOJİNİN
BÖLÜMLERİ, DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ, KRİMİNOLOJİ EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ
§ 1. KRİMİNOLOJİNİN TANIMI...................................................................................31
I. GENEL AÇIKLAMALAR........................................................................................31
A. Suçun İncelenmesi.......................................................................................35
B. Suçla Mücadele ...........................................................................................35
II. KANAATİMİZ......................................................................................................38
§2. KRİMİNOLOJİNİN KONUSU.................................................................................39
§ 3. KRİMİNOLOJİNİN TARİHİ....................................................................................40
I. KÖKENİ ..............................................................................................................40
II. BELLİ BAŞLI KRİMİNOLOJİK TEORİLERE TOPLU BİR BAKIŞ..................................48
1. Lombroso’dan Önceki Dönem.....................................................................48
2. Lombroso Dönemi.......................................................................................52
A. Lombroso ve Pozitivist Okul ..................................................................52
a. Genel Bilgiler ...................................................................................52
b. Lombrosso’nun Hayatı.....................................................................53
c. Düşünceleri......................................................................................55
d. Ferri’nin Hayatı................................................................................57
e. Düşünceleri......................................................................................59
f. Garofalo’nun Hayatı ve Düşünceleri................................................66
g. Ferri Döneminde Suç Sosyolojisi Araştırmalarında Yönelimler .......71
aa. Sosyolojik Okul ........................................................................71
bb. Sosyalist veya İktisadi Okul......................................................72
cc. Toplumsal Çevre Okulu veya Lyon Okulu ................................73
dd. Zihinlerarası Etkileşim Okulu ...................................................74
18 İçindekiler
3. Lombroso Sonrası Dönem .......................................................................... 76
A. Ceza Hukuku Milletlerarası Birliği ......................................................... 76
B. İtalyan Üçüncü Okulu............................................................................ 81
C- Hukuk Tekniği Okulu............................................................................. 83
§ 4. KRİMİNOLOJİNİN BÖLÜMLERİ............................................................................85
I. TEORİK KRİMİNOLOJİ........................................................................................ 85
II. UYGULAYICI KRİMİNOLOJİ ................................................................................ 86
§ 5. KRİMİNOLOJİNİN DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ ...........................................95
I. GENEL AÇIKLAMALAR ....................................................................................... 95
II. KRİMİNOLOJİ-CEZA HUKUKU İLİŞKİSİ................................................................ 95
III. KRİMİNOLOJİ-SOSYOLOJİ İLİŞKİSİ...................................................................... 97
IV. KRİMİNOLOJİ-PSİKOLOJİ İLİŞKİSİ....................................................................... 98
V. KRİMİNOLOJİ-İNFAZ HUKUKU İLİŞKİSİ .............................................................. 98
VI. KRİMİNOLOJİ-KRİMİNALİSTİK İLİŞKİSİ ............................................................... 99
VII. KRİMİNOLOJİNİN DİĞER BİLİM DALLARI İLE İLİŞKİSİ ......................................... 99
§ 6. KRİMİNOLOJİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİ ...........................................................101
İKİNCİ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİDE ARAŞTIRMA METODLARI VE SUÇTA
SİYAH SAYILAR (KARANLIK ALAN)
§ 1. KRİMİNOLOJİDE ARAŞTIRMA METODLARI ....................................................... 105
I. GENEL AÇIKLAMALAR ..................................................................................... 105
II. ARAŞTIRMA METODLARI ................................................................................ 110
1. Genel Olarak............................................................................................. 110
2. Doküman Analizi (Belge, İçerik Analizi)..................................................... 116
3. Anket ........................................................................................................ 117
4. Gözlem...................................................................................................... 119
A. Olay Öyküleri Metodu (Olay İncelemesi Metodu, Case History) ........ 121
B. Olay Meydana Geldikçe Tespit Metodu (İzleme Metodu).................. 122
C. Hayat Öyküleri Metodu ...................................................................... 124
D. Suç Faaliyetlerine Karışarak Gözlem Metodu ..................................... 125
5. Deney ....................................................................................................... 127
6. Suç İstatistikleri......................................................................................... 128
A. Kavram................................................................................................ 128
B. Tarihçe ................................................................................................ 128
C. Suç İstatistiğinin Görevleri .................................................................. 129
D. Suç İstatistiğinin Çeşitleri.................................................................... 130
İçindekiler 19
a. Kolluk (polis) İstatistikleri ..............................................................131
aa. Polis İstatistiklerine Yapılan Eleştiriler...................................132
bb. Polis İstatistiklerinde Görülen Genel Eksikler........................132
aaa. İstatistiklerin Doğasından Kaynaklanan Eksiklikler......132
bbb. Türk Ceza Kanunu’nun Genel Hükümleri
Açısından Eksiklikler ....................................................133
ccc. Aydınlatılan Olaylar Açısından Eksiklikler....................134
ddd. Şüpheliler Açısından Eksiklikler ...................................134
b. Adalet İstatistikleri.........................................................................135
c. Cezaevi İstatistikleri.......................................................................136
aa. Resmi Suç İstatistiklerinin (Adalet ve Cezaevi) Eksik ve
Yanıltıcı Etkileri......................................................................136
d. Milletlerarası Suç İstatistikleri .......................................................138
e. Bilimsel İstatistikler .......................................................................138
§ 2. SUÇTA SİYAH SAYILAR (KARANLIK ALAN)..........................................................140
I. KAVRAM ..........................................................................................................140
II. KARANLIK ALAN ARAŞTIRMASININ TARİHİ GELİŞİMİ.......................................142
III. KARANLIK ALANI OLUŞTURAN NEDENLER.......................................................144
1. Mağdurun Etkisiyle Karanlık Alanın Oluşması ...........................................144
A. Mağdurun Suçluyu Yeterince Tanımlayamaması ................................144
B. Mağdurun Rızası..................................................................................144
C. Mağdur ile Suçlu Arasındaki İlişkiler....................................................144
D. Çeşitli Nedenlerle Mağdurun Suçu Yetkili Makamlara
Bildirmemesi .......................................................................................145
2. Mağdurun Etkisi Dışında Karanlık Alanın Oluşması ...................................146
A. Mağdursuz Suçlar ................................................................................146
B. Polisin Bilmek İstemediği Suçlar ..........................................................146
IV. KARANLIK ALANI ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ...................................................147
1. Deney (Experiment) ..................................................................................147
2. Katılarak Gözlem (Teilnehmende Beobachtung).......................................149
3. Anketler (Befragungen).............................................................................150
A. Faile Sormak Suretiyle Anket (Fail İtiraf Anketleri,
Täterbefragungen) ..............................................................................150
B. Mağdura Sormak Suretiyle Anket (Opferbefragung, “report on
victimization”) .....................................................................................151
C. Bilgi Sahibi Olana Sormak Suretiyle Anket
(Informantenbefragung) .....................................................................152
20 İçindekiler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KRİMİNOLOJİDE TEORİLER
§ 1. GİRİŞ................................................................................................................155
§ 2. SUÇ OLGUSUNA İLİŞKİN İLK BİLİMSEL AÇIKLAMALAR ....................................... 156
I. ANTROPOLOJİK AÇIKLAMALAR....................................................................... 156
1. Cesare Lombroso ve Suçlu İnsan Teorisi................................................... 156
A. Lombroso’nun Teorisinin Kısa Açıklaması........................................... 157
B. Lombroso’nun Görüşlerinin Eleştirisi.................................................. 158
II. İLK SOSYOLOJİK AÇIKLAMALAR....................................................................... 159
1. Coğrafya ve Harita Okulu.......................................................................... 159
2. Sosyalist Okul............................................................................................ 161
3. Toplumsal Çevre Okulu............................................................................. 162
4. Zihinlerarası Etkileşim Okulu .................................................................... 162
5. Emile Durkheim’ın Sosyolojik Okulu......................................................... 164
III. FERRİ’NİN ÇOK SAYIDA FAKTÖRLER TEORİSİ .................................................. 168
1. Ferri’nin Teorisinin Sunumu ..................................................................... 168
A. Ferri’nin Teorik Kriminolojisi............................................................... 169
B. Ferri’nin Tatbiki Kriminolojisi.............................................................. 172
a. Cezai Sorumluluğun Yeni Dayanakları .......................................... 172
b. Toplumsal Tepkinin Yeniden Düzenlenmesi ................................. 173
§ 3. BİYOLOJİK TEORİLER ........................................................................................176
I. ENDOKRİNOLOJİ VE SUÇ................................................................................. 176
1. Kriminolojide Endokrinolojik Araştırmaların Tarihi .................................. 176
A. Öncüler Dönemi.................................................................................. 176
B. Sistemleştirme Dönemi ...................................................................... 176
C. Reaksiyon (Tepki) Dönemi .................................................................. 178
2. Endokrin Tipleme...................................................................................... 179
3. Biotipleme ................................................................................................ 183
II. KALITIM İLE SUÇ ARASINDAKİ İLİŞKİLER.......................................................... 184
1. Aileler Üzerindeki Araştırmalar ................................................................ 185
A. Aileler Üzerinde Kalıtımsal Araştırmalar............................................. 185
B. Aileler Üzerinde İstatistiki Araştırmalar.............................................. 187
2. Çocuklara İlişkin İstatistikler ..................................................................... 188
3. Yetişkinlere İlişkin İstatistikler .................................................................. 189
A. Kalıtımın Kapsamı ............................................................................... 190
III. EVLATLIKLAR ÜZERİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR ............................................. 191
IV. KROMOZOMLAR ÜZERİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALAR................................... 193
İçindekiler 21
V. İKİZLER ÜZERİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALAR ..................................................199
VI. GORING’İN “İNGİLİZ MAHKÛMU” VE HOOTON’UN “AMERİKAN
SUÇLUSU”........................................................................................................204
§ 4. PSİKOLOJİK TEORİLER.......................................................................................207
I. PSİKOANALİTİK KURAM...................................................................................208
1. Güçlü Bir İd’e Sahip Olma..........................................................................209
2. Güçlü Bir Süperego’ya Sahip Olma............................................................209
3. Zayıf Bir Ego’ya Sahip Olma.......................................................................209
II. GENEL KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE SUÇ .................................................................210
1. Psikopati....................................................................................................210
2. Ani ve Tepkisel Hareket Etme....................................................................211
3. Negatif Duygusallık....................................................................................212
III. ZEKÂ VE SUÇ....................................................................................................212
§ 5. SOSYOLOJİK TEORİLER .....................................................................................217
I. SOSYAL YAPI TEORİLERİ...................................................................................217
1. Sosyal Düzensizlik Teorisi (Social Disergonization Theory) .......................217
2. Miller’in İlgi Odakları Teorisi .....................................................................222
3. Ayırıcı Fırsatlar Teorisi ...............................................................................224
4. Suçlu Alt Kültürü Teorisi ............................................................................227
II. SOSYAL SÜREÇ TEORİLERİ................................................................................229
1. Sutherland’ın Ayırıcı Birleşimler Teorisi ....................................................230
2. Etkisizleştirme Teorisi (Neutralization Theory) .........................................234
3. Kontrol Teorileri ........................................................................................237
A. Giriş .....................................................................................................237
B. Sosyal Bağ Teorisi ................................................................................237
a. Bağlılık ...........................................................................................238
b. Adanmışlık .....................................................................................239
c. Faydalı İşlerle Sürekli Meşguliyet ..................................................239
d. İnanç..............................................................................................240
C. Reckless’in Koruma Teorisi..................................................................240
a. İç Koruyucular................................................................................241
b. Dış Koruyucular .............................................................................242
III. ROBERT K. MERTON’UN ANOMİ TEORİSİ........................................................243
1. Merton’un Uyum Modelleri ......................................................................245
a. Uyumluluk .....................................................................................245
b. Yenilikçilik ......................................................................................245
c. Şekilcilik .........................................................................................246
22 İçindekiler
d. Kaçma (Geri Çekilme) ................................................................... 246
e. İsyan.............................................................................................. 246
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BEDEN TİPLERİ VE SUÇ İLİŞKİSİ
§ 1. KRETSCHMER’İN GÖRÜŞLERİ............................................................................247
I. ASTENİK (LEPSOTOM-İNCE) TİPLER ................................................................ 247
II. ATLETİK TİPLER ............................................................................................... 248
III. PİKNİK TİPLER ................................................................................................. 248
§ 2. SHELDON’UN GÖRÜŞLERİ ................................................................................250
§ 3. ELEANOR VE SHELDON GLUECK’LERİN ÇALIŞMALARI........................................ 253
I. DÜŞÜNSEL HAYAT........................................................................................... 255
II. AKTİF HAYAT................................................................................................... 255
III. DUYGUSAL HAYAT .......................................................................................... 256
IV. KARARSIZ HAYAT ............................................................................................ 256
V. BEDEN YAPISI.................................................................................................. 256
BEŞİNCİ BÖLÜM
SUÇLU TÜRLERİ
§ 1. SUÇLU..............................................................................................................259
I. GENEL OLARAK ............................................................................................... 259
1. Pozitif Hukuk............................................................................................. 259
2. Kriminolojik Bakımdan.............................................................................. 260
a. Hükümden önce ........................................................................... 261
b. Hükümden sonra .......................................................................... 262
II. SUÇLULARIN TASNİFİ- TİPOLOJİ...................................................................... 262
1. Genel Bilgiler ............................................................................................ 262
2. Önceki Denemeler.................................................................................... 264
A. Gall’in Tasnifi ...................................................................................... 264
B. Despine’in Tasnifi ............................................................................... 265
C. Lombroso’nun Tasnifi ......................................................................... 265
D. Ferri’nin Tasnifi................................................................................... 266
E. Von Liszt’in Tasnifi .............................................................................. 266
F. Maxwell’in Tasnifi............................................................................... 267
G. Aschaffenburg’un Tasnifi.................................................................... 267
a. Tesadüfi suçlu (Zufallsverbrecher)................................................ 268
b. Hissi suçlu (Affektverbrecher)....................................................... 268
İçindekiler 23
c. Fırsat suçlusu (Gelegenheitsverbrecher).......................................268
d. Tasarlayan suçlu (Vorsatzverbrecher) ...........................................269
e. Mükerrir suçlu (Rückfallsverbrecher) ............................................269
f. İtiyadi suçlu (Gewohnheitsverbrecher) .........................................270
g. Mesleki suçlu (Berufsverbrecher)..................................................270
H. Gruhle’nin Tasnifi ................................................................................272
I. Stumpfl’un Tasnifi ...............................................................................272
J. Exner’in Tasnifi ....................................................................................273
a. Karakterlerine göre suçlu tipleri....................................................273
aa. Aktif durum suçlusu ..............................................................273
bb. Pasif durum suçlusu ..............................................................273
cc. Aktif tesadüfi suçlu................................................................273
dd. Pasif tesadüfi suçlu................................................................274
b. Suç sosyolojisi tipleri .....................................................................274
aa. Faaliyet tipleri........................................................................274
bb. Tehlikeli antisosyal ve rahatsız edici asosyal durum
suçları ....................................................................................274
cc. Erken veya suç işleyenler ......................................................274
dd. Mesleki suçlular.....................................................................274
c. Suç psikolojisi tipleri ......................................................................275
d. Kalıtım biyolojisi tipleri ..................................................................275
e. Suç politikası suçlu tipleri ..............................................................275
aa. Islahlarının tahmin edilip edilmemesine göre suçluların
ayırımı (Prognostische Typen)...............................................276
bb. Suç işleme nedenlerine göre suçluların ayırımı
(Ätiologische Typen)..............................................................276
f. Kanuni suçlu tipleri ........................................................................277
K. Mezger’in Tasnifi .................................................................................277
a. Durum suçlusu (Der Situationsverbrecher) ...................................277
aa. Çatışma suçlusu (Der Konfliktsverbrecher) ...........................277
bb. Gelişim Suçlusu (Der Entwicklungsverbrecher).....................278
cc. Tesadüfi suçlu (Der Gelegenheitsverbrecher).......................278
b. Karakter suçlusu (Der Charakterverbrecher).................................278
aa. Eğilim suçlusu (Der Neigungsverbrecher) .............................279
bb. Alışkanlık suçlusu (Der Hangverbrecher)...............................279
cc. Hal suçlusu (Der Zustandsverbrecher) ..................................279
3. Çağdaş Tasnifler ........................................................................................279
24 İçindekiler
A. Bio-psikolojik tasnifler ........................................................................ 279
a. Di Tullio’nun antropolojik-psikiyatrik tasnifi................................. 279
aa. Tesadüfi suçlular (Les criminels d’occasion)......................... 280
bb. Beden tipleri itibariyle suçlular (Les criminels
constitutionnels)................................................................... 280
cc. Akıl hastası suçlular (Les criminels malades mentaux) ......... 280
b. Psikanalitik eğilimli bazı tasnifler .................................................. 281
aa. Hayali ve gerçek suçluluk (Délinquance imaginative et
délinquance effective).......................................................... 281
bb. Gerçek suçluluğun çeşitli tipleri............................................ 281
aaa. Kate Friedlander’in Tipolojisi...................................... 281
bbb. Argyle’in Tipolojisi ........................................................ 281
c. Psikolojik bazı tasnifler ................................................................. 282
aa. Le Senne’nin Tasnifi.............................................................. 282
bb. Kretschmer’in Tasnifi............................................................ 283
cc. Sheldon’un Tasnifi ................................................................ 283
dd. Andersen’in Tasnifi............................................................... 283
ee. Pinatel’in Tasnifi ................................................................... 284
aaa. Tanımlanmış suçlu tipleri............................................ 284
bbb. Psikiyatrik bakımdan tanımlanmış suçlu tipleri
dışında kalan suçlular ................................................. 286
ff. R. Mucchielli’nin Tasnifi........................................................ 291
gg. Önemsiz ve süper (şiddet yanlısı) suçlu (Délinquants
banal et “super délinquant”)................................................ 291
d. Kasti veya taksirli suçlarda faillerin ayırımı ................................... 292
e. Tedavi yöntemlerine göre suçlu veya suç işleme potansiyeli
olan kişilerin tasnifi (Favard’ın Tasnifi) ......................................... 292
B. Suçluların sosyolojik bakımdan tasnifi................................................ 293
a. Lindesmith ve Dunham’ın Tasnifi.................................................. 293
b. Suçlu davranışlarına dayanan tasnifler ......................................... 293
aa. Roebuck’un Tasnifi ............................................................... 294
bb. Gibbons’un Tasnifi................................................................ 294
C. Seelig’in Tasnifi ................................................................................... 294
a. Çalışmak istemeyen mesleki suçlular (Der arbeitsscheue
Berufsverbrecher)......................................................................... 295
b. Azalmış dirençleri dolayısıyla mala karşı suç işleyenler (Der
Vermögensverbrecher aus geringer Widerstansdkraft) ............... 296
c. Saldırgan suçlular (Der Verbrecher aus Angriffssucht) ................. 297
İçindekiler 25
d. Cinsel arzularını kontrol edemediklerinden suç işleyenler
(Der Verbrecher aus sexueller Unbeherrschteheit) ......................297
e. Kriz etkisiyle suç işleyenler (Die Krisenverbrecher) .......................297
f. İlkel tepkilerle suç işleyenler (Primitivreaktive Verbrecher)..........298
g. Kanaat suçluları (Der Überzeugungsverbrecher)...........................298
h. Sosyal disiplinsizlikleri dolayısıyla suç işleyenler (Der
Verbrecher aus Mangel an Gemeinschaftsdisziplin) .....................299
i. Karma Tipler ..................................................................................300
aa. Paralel tipler..........................................................................300
bb. Değişken tipler ......................................................................301
§ 2. YIĞINLARIN ETKİSİYLE İŞLENEN SUÇLAR ...........................................................302
I. GİRİŞ................................................................................................................302
II. İLK ÇALIŞMALAR ..............................................................................................303
III. SIGHELE VE GUSTAVE LE BON’UN YIĞINLARIN ETKİLERİ HAKKINDAKİ
DÜŞÜNCELERİ..................................................................................................304
1. Sighele’nin Düşünceleri .............................................................................304
2. Gustave Le Bon’un Düşünceleri.................................................................306
A. Farklı özelliklere sahip kitleler .............................................................308
B. Benzer özelliklere sahip kitleler...........................................................308
IV. YIĞINLARIN CEZAİ SORUMLULUĞU.................................................................310
1. Sistemler ...................................................................................................310
2. 765 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Sistemi.....................................313
ALTINCI BÖLÜM
SUÇLULUĞA ETKİ EDEN NEDENLER
§ 1. SUÇLULUĞA ETKİ EDEN NEDENLER ...................................................................315
I. CİNSİYET VE SUÇLULUK İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA KADIN SUÇLULUĞU ...............315
1. Genel Olarak..............................................................................................315
2. Kadın Suçluluğu .........................................................................................320
3. Kadın Suçluluğunun Nedenleri ..................................................................321
A. Genel Açıklamalar................................................................................321
B. Fiziki ve Biyolojik Nedenler..................................................................324
C. Sosyo-Kültürel Nedenler .....................................................................325
4. Kadın Suçluluğuna İlişkin Mevzuatımızdaki Düzenlemeler........................329
A. Beden Muayenesi Yönünden ..............................................................329
B. Cezanın İnfazı Yönünden .....................................................................330
C. Hükümlünün Gebe Bir Kadın Olması ...................................................331
26 İçindekiler
D. Kadın Hükümlünün Çocuğunun Hasta Olması .................................... 331
E. Hapis Cezasının Özel İnfaz Usulü ........................................................ 332
II. KADINA YÖNELİK ŞİDDET ................................................................................ 333
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 333
2. Şiddetin Tanımı......................................................................................... 336
3. Şiddet Türleri ............................................................................................ 337
A. Fiziksel Şiddet ..................................................................................... 337
B. Cinsel Şiddet ....................................................................................... 338
C. Psikolojik Şiddet.................................................................................. 339
D. Ekonomik Şiddet................................................................................. 340
4. Kadına Yönelik Şiddetin Nedenleri ........................................................... 340
5. Şiddeti Önlemeye Yönelik Mevzuatımızdaki Düzenlemeler ..................... 341
III. İŞSİZLİK VE SUÇLULUK..................................................................................... 343
IV. MEVSİMLER VE SUÇLULUK ............................................................................. 348
V. İKLİM VE SUÇLULUK........................................................................................ 350
VI. IRK VE SUÇLULUK............................................................................................ 352
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 352
2. Irkçılıkla İlgili Mevzuatımızdaki Düzenlemeler.......................................... 353
VII. YAŞ VE SUÇLULUK........................................................................................... 355
1. Genel Olarak............................................................................................. 355
2. Çocuk Suçluluğu........................................................................................ 355
A. Genel Açıklamalar............................................................................... 355
B. Çocuk Suçluluğunu Önlemeye Yönelik Tedbirler ................................ 360
C. Çocuk Suçluluğuna İlişkin Mevzuatımızdaki Önemli
Düzenlemeler ..................................................................................... 361
a. Suç işleyen çocuklar hakkında ya ceza takibatı yapılmaz ya
da verilecek cezada indirime gidilir............................................... 361
b. Çocuk Koruma Kanunu’nda çocukları koruyucu ve
destekleyici tedbirler öngörülmüştür ........................................... 362
c. Çocuk suçlular yönünden zamanaşımı süreleri daha kısadır ........ 363
d. Çocuklar hakkındaki soruşturma işlemleri bizzat Cumhuriyet
Savcısı tarafından yapılır ............................................................... 364
e. Suç faili veya suç mağduru çocuğa avukat tayini zorunludur ....... 365
f. Çocuklar hakkındaki yargılamalar çocuk mahkemelerinde ve
gizli oturumda yapılır .................................................................... 365
g. Çocukların suça azmettirilmesi durumunda azmettirene
verilecek ceza artırılır.................................................................... 366
VIII. MEDENİ HAL VE SUÇLULUK ............................................................................ 366
İçindekiler 27
IX. MESLEKLER VE SUÇLULUK................................................................................369
X. EĞİTİM VE SUÇLULUK......................................................................................370
XI. DİN VE SUÇLULUK ...........................................................................................377
1. Sosyal Kontrol Kuramı ...............................................................................377
2. Fonksiyonalist Yaklaşım.............................................................................378
3. Sosyal Öğrenme Teorisi.............................................................................379
4. Rasyonel Tercih Teorisi..............................................................................379
5. Dinsel Ekolojik Teori ..................................................................................380
XII. BASIN VE SUÇLULUK........................................................................................381
1. Genel Olarak..............................................................................................381
2. Basın - Suç İlişkisi.......................................................................................382
A. Uyarma Teorisi (Die Stimulationstheorie) ...........................................382
B. Arınma Teorisi (Die Katharsistheorie) .................................................386
C. Anomi Teorisi (Anomietheorie)...........................................................388
D. Kanıksama teorisi (Die Habitualisierungstheorie) ...............................389
E. Değerlendirme ....................................................................................390
3. Basının Suça Etkisinin Önlenmesi ..............................................................392
A. Kitle haberleşme kuruluşlarının bizzat kendi kendilerini
denetleme yoluna gitmeleri ................................................................393
B. Kanunkoyucunun alacağı tedbirler......................................................395
C. Aileye ve Okula Düşen Görevler ..........................................................397
4. Sonuç.........................................................................................................399
XIII. MÜZİK VE SUÇLULUK......................................................................................400
1. Genel Açıklamalar .....................................................................................400
2. Tarihi Süreçte Müziğin İnsan Üzerindeki Etkisi..........................................402
3. Müziğin Etki Alanı......................................................................................404
4. Müziğin Tedavi Aracı Olarak Kullanılması..................................................406
5. Müziğin Suçluluğa Etkisi ............................................................................407
XIV. ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTLERİ VE SUÇLULUK......................................................409
1. Organize Suç Kavramı ve Organize Suçluluğun Tarihçesi ..........................409
2. Organize Suç ile Mafyanın Farkı ................................................................411
3. Organize Suç ile Terörizmin Farkı ..............................................................413
4. Organize Suç Örgütlerinin Genel Özellikleri ..............................................414
5. Organize Suç Örgütlerinin Ortaya Çıkış Nedenleri.....................................416
6. Organize Suç Örgütlerinin Toplum Açısından Etkileri................................418
28 İçindekiler
YEDİNCİ BÖLÜM
ÇOKLU ÖLDÜRME VE SERİ KATİLLER
§ 1. ÇOKLU ÖLDÜRME ............................................................................................419
I. TOPLU KATLİAM (MASSEN MÖRDER/ MASS MURDER/ MASSACRE) ............. 419
II. ÇILGIN CİNAYET (DÜRTÜ İLE ÖLDÜRMELER, SPREE MURDER, DER
SPREE-MORD, TUEUR À LA CHAİNE)............................................................... 426
III. SERİ CİNAYET (SERİAL MURDER, DER SERİEN-MORD, TUEUR-TUEUES À
LA CHAİNE) ..................................................................................................... 431
1. Genel Bilgiler ............................................................................................ 431
2. Seri Katillerin Tipolojileri........................................................................... 443
A. Holmes’in Tasnifi ................................................................................ 443
a. Halüsinasyon Gören, Akla Mantığa Aykırı Tepkisel
Davranışlarda Bulunan Seri Katiller .............................................. 444
b. Görev Bilinciyle Hareket Eden Seri Katiller ................................... 446
c. Zevk için İnsan Öldüren Seri Katiller ............................................. 446
d. Güç ve Kontrol Arayan Seri Katiller............................................... 447
B. Harbort’un Tasnifi............................................................................... 452
a. Cinsel Tatmin Amaçlı İnsan Öldürenler (Serien-Sexualmörder) ...... 453
b. Yağma Maksatlı Seri Katiller (Serien-Raubmörder)....................... 460
c. Aile veya Arkadaş Çevresinden İnsanları Öldüren Seri Katiller
(Serien-Beziehungsmörder).......................................................... 465
d. Görev Bilinciyle Hareket Eden Seri Katiller ................................... 472
e. Kiralık Seri Katiller (Serien-Auftragsmördern) .............................. 476
f. Karma Motifli İnsan Öldürenler (Dispositionsmörder) ................. 478
IV. SONUÇ ............................................................................................................ 478
§ 2. SERİ KATİLLER ..................................................................................................480
I. KISA AÇIKLAMA............................................................................................... 480
II. ERKEK SERİ KATİLLER ...................................................................................... 480
1. TED BUNDY (24.11.1946-24.01.1989) ...................................................... 480
2. PETER SUTCLIFFE (02.06.1946-13.11.2020).............................................. 485
3. ED GEIN (27.08.1906-26.07.1984)............................................................ 487
4. PETER KÜRTEN (26.05.1883-02.07.1931) ................................................. 491
5. ANDREI ROMANOVİCH CHIKATILO (16.10.1936-14.02.1994) .................. 493
6. RICHARD MUNOZ RAMIREZ (29.02.1960-07.06.2013) ............................. 496
7. FRITZ HAARMANN (25.10.1879-15.04.1925)............................................ 499
8. JEFFREY DAHMER (21.05.1960-28.11.1994)............................................. 501
9. HENRI DÉSIRÉ LANDRU (12.04.1869-25.02.1922) .................................... 504
III. KADIN SERİ KATİLLER ...................................................................................... 509
1. Genel Açıklamalar..................................................................................... 509
2. Kadın Seri Katillerin Genel Özellikleri ....................................................... 509
İçindekiler 29
3. Velma Barfıel .............................................................................................520
4. Dorothea Puente Montalva.......................................................................523
5. Aıleen Wuornos.........................................................................................529
KAYNAKÇA ................................................................................................................537
İSTATİSTİKLER............................................................................................................547
CEZA İNFAZ KURUMLARININ 31 ARALIK TARİHİ İTİBARIYLA SAYISI, KAPASİTESİ,
PERSONEL DURUMU VE NÜFUSU, 2016 - 2020......................................................547
CEZA İNFAZ KURUMU NÜFUSUNUN 31 ARALIK TARİHİ İTİBARIYLA CİNSİYET,
STATÜ VE UYRUK DAĞILIMI, 2016-2020 ................................................................548
CEZA İNFAZ KURUMUNA GİRDİĞİ ANDAKİ YAŞ GRUBUNA GÖRE YIL İÇİNDE
GİREN HÜKÜMLÜLER, 2016 – 2020 .......................................................................549
EĞİTİM DURUMUNA GÖRE YIL İÇİNDE CEZA İNFAZ KURUMUNA GİREN
HÜKÜMLÜLER, 2016-2020 ....................................................................................550
SUÇ TÜRÜ VE EĞİTİM DURUMUNA GÖRE YIL İÇİNDE (1 OCAK - 31 ARALIK)
CEZA İNFAZ KURUMUNA GİREN HÜKÜMLÜLER, 2020............................................551
DÜNYADA KASTEN ÖLDÜRME, KASTEN YARALAMA, YAĞMA VE CİNSEL
SALDIRI/CİNSEL İSTİSMAR SUÇLARININ 100.000 NÜFUSTA KİŞİ BAŞINA
DÜŞEN SUÇ ORANI ...............................................................................................553
1998-2019 YILLARI ARASINDA CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ SAYILARININ CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI......................554
SUÇ TÜRÜNE GÖRE YIL İÇİNDE (1 Ocak-31 Aralık) CEZA İNFAZ KURUMUNA
GİREN HÜKÜMLÜLER, 2019.................................................................................555
MEDENİ DURUMA GÖRE YIL İÇİNDE (1 Ocak-31 Aralık) CEZA İNFAZ
KURUMUNA GİREN HÜKÜMLÜLER, 2015-2019 ..................................................556
31.12.2000-02.10.2017 TARİHLERİ ARASINDA CEZA KURUMLARINDA
BULUNAN HÜKÜMLÜ VE TUTUKLULARIN SAYILARI ............................................557
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞLARA GÖRE DAĞILIMI ...................................558
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN CEZA İNFAZ KURUMUNA GİRERKEN BEYAN
ETMİŞ OLDUKLARI MEZUNİYET DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI............................559
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN MEDENİ DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI...........560
01.04.2016 TARİHİ İTİBARİYLE CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN COĞRAFİ BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI................561
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMLARI (01.02.2024 tarihi itibari ile) .......562
30 İçindekiler
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMLARI ................................................. 563
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞ
GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMLARI (01.02.2024 tarihi itibari ile)......................... 564
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN YAŞ
GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMLARI ...................................................................... 565
CEZA İNFAZ KURUMLARININ KURUM STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI ................ 566
CEZA İNFAZ KURUMUNDA BULUNAN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN
KURUM STATÜLERİNE VE CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMLARI......................... 568
CİNSİYETE VE İNFAZ DURUMUNA GÖRE CEZA İNFAZ KURUMLARI
MEVCUTLARI....................................................................................................... 570